Gta 5

"Yavaş yavaş arabamı Vinewood’dan aşağıya Rockford Hills’e doğru sürdüm. Neye sahip olup neye sahip olmadıklarımla ilgili düşünecek çok fazla vaktim olmuştu. İçki içmiş, suç işlemiş, normal bir insanın ağıza alınmayacağı şeyler yapmıştım. Bunları bazen para kazanmak için, bazen zevk için icra etmiştim…fakat çoğunlukla para kazanmak için. Uyuşturucu kullandım, uyuşturucuyu bıraktım, kurşun yedim, aşık oldum, evlendim, çocuklarım oldu, öldüm, dirildim, arkamda pişmanlıklar ve kırıklıklarla dolu asla mutlu olmadığım bir hayat bıraktım. Mutluluğu ve huzuru ise silahların patlama anlarının arasında çöken 5 saniyelik sessizliklerde buldum, benim adım Michael De Santa ve hayatımda kimseyi sevmedim."

Grand Theft Auto V. Bu isim, arkasında çok büyük ve köklü bir tarihe, üzerine sayfalarca tezler yazılabilecek bir milada sahip. Peki ama ben bununla ilgili ne yazabilirim? GTA V ile ilgili size ne anlatabilirim? Hayır, o kadar çok anlatacak şey var ki GTA V ile ilgili, Los Santos’a dair, şimdiden yaşadığım o kadar çok hikayem var ki sizlere yazıp çizebileceğim, bazılarını unutmaya başladım bile.

GTA V, sadece birbirinden ayrı üç karakterin değil, bir şehrin hikayesi. Los Santos’un dört bir yanında, o kadar fazla ağaç devriliyor ki, bunun farkında olduğunuz zamanlar farkında olmadığınız zamanların sadece yüzde beşine denk geliyor. Bazı şeyler sizin kontrolünüzde gelişiyorken, bazılarını asla bilemiyorsunuz. Sebebi ise çok basit, oyunun üç adet ana karakteri var, bu üç karakterin kendi davranışları, rutinleri, yaşamları, tanıdıkları, sosyal çevreleri, hobileri ve yetenekleri var. Bu kutsal üçleme sistemi, oyunun hikayesinin bir örümcek ağı gibi farklı noktalarda dağılıp farklı noktalarda tekrar birleşmesini sağlıyor.

Peki ama bu üç meymenetsiz adamı bir araya getiren ortak nokta nedir? Franklin, Trevor ve Michael neden bu oyunun eksenini oluşturuyor?

Aslına bakarsanız, karakterler arasında birbiri ile geçmişe sahip olanlar Trevor ve Michael. Oyunun başında görebileceğiniz fakat benim size burada hikayeyi rezil etmemek açısından anlatmayacağım bir "tarihleri" var. 

Şunu baştan söyleyeyim, ben size oyunun hikayesiyle ilgili neyin ne olduğunu burada anlatmamaya gayret edeceğim, çünkü sizin oynayışınıza göre, öğrenebileceğiniz şeyler veya öğrenmeyeceğiniz şeyler değişecek, kiminle ne kadar vakit geçirdiğinize bağlı olarak, kıyıdan köşeden, karakterlerin geçmişlerine veya görüşlerine dair şeyler öğrenebiliyorsunuz, bunlar her birine dair ufak fikirler edinmenize sebep oluyor. Mesela Michael 9 sene önce yaşadıklarından sonra neden suç dünyasına geri dönmeye karar veriyor? Franklin neden bu kadar hırslı? Trevor neden bu kadar…sorunlu? Bunların hepsini oyun size veriyor, sadece bakmanız gereken yerleri bilmeniz gerekiyor. 

 

"Lamar, oyunun en komik karakterlerinden biri, Franklin'in ise başının belası"

Deminden beri bas bas bağırdığım üzere, GTA V, hikayeler ve onların anlatımı açısından korkunç derin bir oyun. Daha önce Rockstar’ın kullandığı bu sistem kadar komplike ve işe yarayan, yani çalışan bir sistem daha görmedik, üç ayrı karakterin birbirinden ayrı yaşamlarının çerçevesinde tek bir amaç için bir araya gelmeleri, GTA V’i yaşamanızı sağlıyor, dikkat ederseniz oynamaktan bahsetmiyorum, yaşamaktan bahsediyorum, Los Santos’un her karesinden yaşam fışkırıyor, bir noktadan sonra gerçekten kendinizi buna kaptırmaya başlıyorsunuz çünkü öylesine özenilerek yaratılmış bir dünya var ki karşınızda, inandırıcı olması için her tarafı baştan aşağı büyük bir detayla tasarlanmış, her karakteri çok büyük bir dikkatle yazılmış, coğrafyası korkunç bir gerçekçilikle bezenmiş.
 

 
                                                  GTA V'in ana konsepti "soygun"

Bütün bu devasa dünyanın içerisinde, her karakterinde kendine ait bir dünyası olduğunu söylersem abartmış olmam. GTA V’in en büyük özelliği, siz isteseniz de, istemeseniz de, hayatın “akıyor” oluşu. Bu bağlamda Franklin, Lamar ile bir Ballas mensubunu kaçırma planı yaparken Michael viskisini yudumlayarak televizyon izliyor, Trevor ise çölde motoruyla geziyor, çeşitli “işlerini” hallediyor. Bir karaktere geri döndüğünüz vakit, kıyafetlerini değiştirmiş olabiliyor, zaman geçiyor, hepsi hayatlarını yaşıyor.
 

 

Tek bir tuşla bu karakterler arasında çatır çatır geçiş yapıp bunları birebir görebiliyorsunuz, bu bahsettiğim şey o kadar etkileyici bir özellik ki anlatamam. Özellikle oyundan sıkılmanızı imkansız hale getiriyor, çünkü yukarıda bahsettiğim gibi, her karakterin kendine ait bir dünyası, konsepti var. 

Mesela Michael, 40 yaşının üzerinde eski bir suçlu, dolayısıyla oldukça deneyimli, kendisi bu işlere girip çıkalı çok olmuş ve bununla ilgili anlatabileceği çok sağlam bir hikayesi var. Michael, tecrübeli bir banka soyguncusu olarak geride bıraktığı hayatından kalan paralarla yaşıyor fakat böylesi bir hayattan “sağ” çıkmış bir insan olarak, çok derin bir depresyon içerisinde.

Kendisini sevmeyen eşi Amanda, hallerine şükretmeyen şımarık çocukları Tracy - Jimmy (kendisine Jizzle denmesinden hoşlanıyor) ve içerisinde bulunduğu boşluk durumu, Michael’ı günden güne çıldırtmakta. Bütün bunlar yetmiyormuş gibi, bir de eşinin kalan paralarını çok hızlı bir şekilde harcaması yüzünden, ekonomik anlamda bir çöküşe doğru ilerlemekte, bu sebeple, ardında bıraktığı hayata, her gün daha çok yaklaşıyor.

“Benim gibi bir zencinin bu hayatta daha fazla şey yapması lazım, 40 yaşıma kadar lanet olası Lamar ile o lanet olası herifin yanında repo işleri yapamayız, bu benim tarzım değil, bunu istemiyorum. Ne yapmak gerektiğini ise bilmiyorum, zencilerin adam gibi davranıp gangsterlik yaptığı günler geride kaldı, artık herkes kendi kurallarıyla başlı başına bir taraf. Ben ise bu denklemde nerede duracağımı bilemiyorum, lanet olası yaşamımdan bir çıkış yolu olmalı anlıyor musun adamım? Lamar bütün gün benim yeterince iyi bir zenci olmadığımdan dem vuruyor, sanki etrafta doğru düzgün G’ler kalmış gibi. Hayatımı geri almalıyım, ondan önce, kız arkadaşımı geri kazanmalıyım, bunun için, büyük düşünmeliyim…”
 

"Franklin ve Chops, favori ikilim oldu"

Tabii bir de Franklin var. En iyi dostu Lamar ile Simon Yetarian’ın araba galerisinde repo işleri yapan, büyük paralar kazanmanın peşinde bir genç. Franklin, Lamar ve çevresinde bulunan eski kafalı dostlarının “gangster” dünyasına geri dönme hayallerini ardında bırakmış, hayata çok daha gerçekçi bakan bir karakter. Michael ile oldukça enteresan bir olay sonucunda tanışan genç, kendisiyle bir baba oğul ilişkisi kurar, oyun boyunca gelişen ve değişen bu ilişki, gerçekten enteresan durumlara yol açıyor. Üçlünün arasında en genç ve istekli olan Franklin, büyük paranın izinde Michael ve Trevor’un peşine takılır. 

Son olarak Trevor var tabii ki, askeri bir geçmişe sahip Trevor Philips, psikopatlık anlamında bildiğiniz bütün standartları değiştiren ve bütün çizgileri kıran bir isim. Daha önce Michael ile pek çok büyük soygun planlamış ve gerçekleştirmiş Trevor, intikamcı, psikopat, dengesiz ve oldukça tehlikeli bir herif. Trevor Philips Enterprises adı altında silah ve uyuşturucu ticareti yapan ve hobi olarak cinayet işleyip araba patlatan Trevor, "enteresan" bir karakter.
 

Bu üç karakterin, aralarında yakaladığı denge gerçekten muazzam, özellikle genç Franklin’in Trevor ve Michael arasında hem karakter hem de yapı olarak bir köprü görevi gördüğünü söyleyebilirim. Michael ve Trevor farklı uçlar olarak, Franklin’in gelecekte dönüşme ihtimali olan karakterleri çok güzel sembolize etmekteler.

Bu üç karakter dışında, arada kontrol edebileceğiniz dördüncü sürpriz karakterimiz ise Lamar’ın köpeği Chops. Lamar’ın eğitimsiz köpeği Chops, size hiç beklemediğiniz anlarda yardım ediyor ve doğruyu söylemek gerekirse, köpek olayı epey şirin.

GTA V’te bu karakterlerin mevcudiyeti, sadece hikayesel anlamda değil, mekanik anlamda da önemli. Michael, Franklin ve Trevor’un, geçmişlerine dair, yapabildikleri ve yapamadıkları şeyler var. Oyunun başında her birinin çeşitli konularda özellikleri belirli. Biri daha iyi araba kullanabiliyorken diğeri silah konusunda uzman, biri fiziksel anlamda daha üstün, vs.
 

"Hollywood, pardon Vinewood patlama efektlerinin üstadı Trevor"

Silah demişken, GTA V'in yepyeni çatışma mekanikleri inanılmaz keyifli, özellikle oyunun geneline yayılan ve tek tuşla çıkan yuvarlak HUD'lar, gerçekten epey kullanışlı. Yepyeni cover sistemi ile birlikte girdiğiniz her silahlı çatışma adeta bir aksiyon filmini andırırken, yakın dövüşte vuruş hissiyatının bu kadar kuvvetli olmasını beklemiyordum.
 

Bu üç karakter dışında, arada kontrol edebileceğiniz dördüncü sürpriz karakterimiz ise Lamar’ın köpeği Chops

Tabii oyunda karakterlerin her özelliği geliştirilebiliyor fakat ilk etaplar için özellikle soygunları planlarken ilk hallerini göz önünde bulundurmak lazım. Her karakterin ayrı aracı, ayrı yaşamı, arkadaşları, sosyal çevresi ve geçmişi mevcut, bütün bunları oyun oynadıkça çok daha iyi özümsüyorsunuz ve bir yerden sonra bu size bir reaksiyon olarak yerleşiyor.

Evet, soygunlar. GTA V’in ana konseptini bu oluşturuyor. Trevor, Franklin ve Michael, büyük paranın hayaliyle bir araya gelmiş adamlar, binlerce dolar değil, on binlerce dolar değil, milyonlarca dolara ihtiyaçları var, dolayısıyla, büyük soygunlara.
 

Heist yani “Soygun” konsepti, GTA V’in can damarını oluşturuyor, kendinize sıfırdan ekip oluşturup planlaması tamamen oyuncuya bırakılan Heist görevleri, oyunun ana hatlarını bir araya getirmekte.

Tabii planlaması oyuncuya bırakılıyor derken, tamamen bırakılmasından bahsediyorum. Her soygun, çok ciddi bir planlama aşaması gerektiriyor. Mekan fotoğraflaması, kullanılacak malzemelerin tedarik edilmesi, gerekli rüşvetlerin verilmesi, bir güvenlik sistemi varsa onu kırması için kiralanacak hacker, bomba uzmanı lazımsa bomba uzmanı, sizi oradan kaçıracak kişi ve böyle karar vermeniz gereken onlarca varyasyondan bahsediyorum. Los Santos’ta tanıştığınız ve suç dünyasında hali hazırda çalışan pek çok kişiyi sizinle birlikte soygunlara katılması için ikna edebiliyorsunuz, bazıları işinin üstadıyken bazıları oldukça acemi. Tabii bir de eski dostunuz ve ekibinizin beyni Lester’ın  bulduğu farklı isimler var. 

Buna göre, kaliteli bir hacker, soygundan çok daha büyük bir pay beklerken, sizi orada çok daha uzun süre tutabilir, acemi bir hacker ise sizi orada tutamayabilir ve bütün soygunun ters gitmesine neden olabilir fakat eğer başarırsanız çok küçük bir yüzde vereceğinizden paranın çok büyük bir kısmı cebinizde kalıyor. Bu bakımdan kadronuzu nasıl oluşturduğunuz önemli, nasıl plan yaptığınız önemli. 
 

Soygunları bu denli heyecanlı ve dinamik hale getiren özellik, karakterler arası değişimin, normalde harita üzerinden 10-15 saniyelik yüklemeler halinde gerçekleşirken, soygun sekanslarında anlık gerçekleşmesi. Bunun ne kadar büyük bir heyecan ve aksiyon yarattığını size anlatamam, şöyle düşünün, Michael ile rehinelere silah tutuyor, Franklin ise içeride paraları toparlıyor, Trevor'da çıkışınızı kolaylaştırmaya çalışıyor. Sürekli olarak aralarında gidip, kendi aksiyon filmi sahnenizi yaratır gibi, olayı bir bütün olarak yaşayabiliyorsunuz. Ekibinizi ne kadar efektif kullanırsanız, soygunun başarısı değişiyor, bu sebeple taktiksel düşünmeniz gerekli,mesela kaçış aracında, iyi araba sürebilen biri olması lazım.

Örnek vermek gerekirse, arabayla kaçarken şoförünüz sürüş yetenekleri yüzünden Franklin, polislere ateş açacak kişi ise nişanı kuvvetli Michael olmalı. Bütün bunların hesabını yapmalısınız. Her karakterin kendine has özellikleri olduğunu ise söylemem gerekiyor. Mesela Franklin arabayla giderken zamanı yavaşlatabilirken, Michael araba dışında Max Payne gibi  Bullet Time’a geçebiliyor, Trevor ise sinir krizi geçirip hasarını arttırabiliyor.

GTA V'in en önemli yanı yaşam dolu olması. Ben Michael’ın ilk görevlerinde Jet-ski yapmaya başladığım an birden bire olayın Polis Akademisi’nin meşhur nehir takibi sahnesine dönmesi ile heyecandan yerimde duramadım ki ondan önce gemiden atlayıp denizaltının muhteşem bir şekilde mercanlarla, balıklarla ve canlılarla dolu olmasının şokunu atlatamamıştım. 

Bu açıdan oyun sizi sürekli olarak şaşırtıyor, coğrafyası, insanları, doğal hayatı ve geri kalan her şeyi o kadar gerçek bir şekilde yapılmış ki, bir yer bir yere benzemiyor, bütün kaplamalar birbirinden farklı ve bir o kadar kusursuz.
 

Bu bağlamda oyunun görsel gücü grafiklerinden değil detaylarından geliyor. Tabii ki grafikleri konsollar için artık son nokta. Oyun kaplamaların çeşitliliği, surat animasyonlarının gerçekliği ve ışığın daha önce gördüğüm hiçbir oyunda olmadığı kadar profesyonel kullanımıyla görsel açıdan muazzam. 

Özellikle ilk kez sahile gittiğime bunu çok ama çok daha iyi anladım, gelen dalgaların iskeleye vuruşu, sahilde yürüyen insanların ayak izleri, tepelere çıktığınız vakit şehrin muhteşem silüeti, sizi saatlerce keşfetmeye davet ediyor, bir de oyunun haritasının benim şimdiye kadar gördüğüm herhangi bir haritadan daha büyük olduğunu söylemeliyim, gerçekten o kadar detaylı, büyük ve yaşayan bir şehirle karşı karşıya kalıyorsunuz ki, kendi küçük dünyanıza kapanıp onlarla ilgilenmeyi tercih eder hale geliyorsunuz. 
 

"Bu kadar "yaşayan" bir oyun daha önce gelmedi. Grafik konusunda ufak bir not düşmek istiyorum, ben oyunu Xbox 360’ta 40’ bir TV’de, hem de  27 CREA monitörümde görme şansı yakaladım. Oyun 40’ televizyonda, 27’ monitörümde göründüğü gibi değildi. 40’e nazaran 27’ monitörümde grafikler çok daha net ve canlıydı. "

Bütün bu coğrafya içerisinde, yapabileceğiniz o kadar çok şey var ki, banka soygunları, denizcilik, su sporları, tenis oynamak, triatlon, strangers and freaks görevleri, araba modifikasyonları, uçmak, paraşüt ile atlamak, tren çalmak, off-road yarışları, türlü türlü yarışlar, suçla savaşmak, gaspçıları yakalamak, striptiz kulübüne gitmek, arkadaşlarınızla takılmak, internete girmek, televizyon izlemek falan derken daha sayamadığım onlarca şey var. GTA V, oyundan daha çok, bir yaşam simülasyonu gibi.
 

“Açık konuşmak gerekirse, hayatım boyunca karşılaştığım problemleri hep şiddetle çözdüm. Bunun üzerine çok düşünmedim, bir şeylerin üzerine düşünmeyi çok sevmem. Sonuçta 50 santimlik metal bir su borusunun çözemeyeceği çok az sorun var. Size saygısızlık mı yaptılar? Su borusu ile beyinleri dağılana kadar dövün. Borcunuz mu ödenmedi? Size kim borçluysa binalarını havaya uçurun, sadece daireyi değil, eğer apartmanda değil evde oturuyorsa evi temellerinden çökertebilirsiniz bile. Demek istediğim, insanlar medeniyet denilen bu kurallar çerçevesinde çok fazla duruyorlar, bu kadar kafaya takacak bir şey yok, sonuçta, metal bir su borusunun çözemeyeceği pek az sorun var.”

Müzik, GTA oyunlarının en önemli yanlarından biri, her oyunda bu müzik olayını desteklemek için Rockstar radyo istasyonlarını inanılmaz geliştiriyor.  GTA V’te 17 tane radyo kanalı var. 

Radyo kanalları ve çaldıkları tarzlar ise şu şekilde;

West Coast Classics - 80'ler/90'lar West Coast Rap. DJ: DJ Pooh.
Radio Los Santos - Modern Rap. DJ: Big Boy.
Los Santos Rock Radio – Klasik Rock. DJ: Kenny Loggins.
Non Stop Pop FM - 1980's - Modern Pop Müzik. DJ: Cara Delevingne.
Lowdown FM - Soul Müzik. DJ: Mama G (Pam Grier).
Rebel Radio - Country Müziği. DJ: Jesco White.
Soulwax FM – Tekno Müzik DJs: Soulwax.
Space 103.2 – Funk  DJ: Bootsy Collins.
Vinewood Boulevard Radio – Alternatif Rock. DJs: Nate Williams and Stephen Pope.
Channel X - Punk Rock. DJ: Keith Morris.
WCTR – Talk Show Kanalı
Blue Ark FM - Reggae, Dans müziği ve Dub. DJ: Lee "Scratch" Perry.
East Los FM 106.2 – Meksika Elektronik Müziği, Yerel müzikler, Hip Hop, Rock ve Ska. DJs: Don Cheto and Camilo Lara.
WorldWide FM - Chillwave, Jazz-Funk, World. DJ: Gilles Peterson.
Radio Mirror Park - "Indie" Müzik DJ: Twin Shadow.
FlyLo FM - IDM, Deneysel Elektronik. DJ: Flying Lotus.
Blaine County Radio – Talk Show Kanalı
 

Yukarıda saydığım çeşitliliği alın, oyunun genel anlayışına yayın. Araçlar, NPC türleri, silahlar, görevler, yapay zeka ve geri kalan her şey çok çok büyük tasarım anlayışının örneği olarak sayıca epey fazla, GTA V, gerçekten şimdiye kadar yapılmış en muazzam ve geniş yapım.

Grand Theft Auto V, gelecekte oyun tarihine bakıldığı zaman, şüphesiz yeni jenerasyonun en önemli kırılma noktası olarak karşımıza çıkacak, Rockstar’ın muazzam bir özenle gerçekleştirdiği bu yapım, bir oyundan fazlası, GTA V tam anlamıyla post modern bir sanat eseri, video oyunlarının şu an için gelebileceği en uç nokta ve geleceği gösteren bir harita.

GTA V, bir açıdan beni oldukça korkutan bir yapım, özellikle oynarken, bazı noktalarda daha ben çocukken “engelleri aş bölümü geç” mantığının hakim olduğu oyun yapısının, hangi ara böyle bir hale geldiğini çok düşündüm ve ürperdim, zaman çok çabuk geçiyor, her şey çok çabuk gelişiyor, hayatta geriye baktığımız zaman, belki bu anları hatırladığımızda şimdi olduğumuz kadar heyecanlanmayacağız bile, kim bilir?
 

Sonuç olarak, Rockstar aynı zamanda hem şaşırttı hem şaşırtmadı, biz bir şaheser bekliyorduk belki ama bu kadarını beklemiyorduk.
 

GTA V ile ilgili daha çok yazıp çizeceğimiz kesin, oyunun PlayStation 4 ve Xbox One’a çıkacağını ve ortada bir GTA Online gerçeği olduğunu düşünürsek, Rockstar uzun yıllar yakamızı bırakmayacak gibi görünüyor.

O halde ne diyelim? Hoşça kal sosyal yaşam, merhaba Los Santos!